نظر اسلام در مورد همزيستى با پيروان دیگر ادیان

سؤال: آیا اسلام معتقد است باید دیگران را مجبور به پذیرش اسلام کرد؟ در غیر این صورت راه دعوت به اسلام چیست؟
ازنظر ما مسلمانان تنها آيين صحیح خداوند در اين زمان اسلام است. بااین‌وجود معتقديم بايد با پيروان مذاهب آسمانى ديگر «همزيستى مسالمت‏ آميز» داشته باشيم، خواه در كشورهاى اسلامى زندگى كنند خواه در بيرون آن، مگر كسانى از آن‌ها كه در مقام مبارزه با اسلام و مسلمين برآيند: «لا يَنْهاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذينَ لَمْ يُقاتِلُوكُمْ فِى الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ انْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا الَيْهِمْ انَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطينَ؛ خدا شما را از نيكى كردن و رعايت عدالت نسبت به كسانى كه به خاطر دين با شما پيكار نكردند و شما را از خانه و وطنتان بيرون نراندند، نهى نمى‏كند، زيرا خداوند عدالت‏پيشگان را دوست دارد».(1)
البته ما معتقديم با بحث‏هاى منطقى مى‏توان حقيقت اسلام و تعليمات آن را براى ساير مردم جهان، تبيين و آشكار كرد، و جاذبه اسلام را به‌قدری قوى مى‏دانيم كه اگر به‌درستی تبيين گردد، گروه‏هاى زيادى را به خود متوجّه خواهد ساخت، به‌خصوص در دنياى امروز كه گوش شنوا براى شنيدن پيام اسلام، بسيار است. همچنان که امروزه به علت گسترده شدن ارتباطات بین‌المللی، روزبه‌روز مشاهده می‌شود که تعداد مسلمانان در جهان در حال افزایش است. این پدیده مخصوصاً در کشورهای اروپایی که از فرهنگ و نظم و پیشرفت علمی برخوردارند نشان از این می‌دهد که تازه‌مسلمان شده‌ها، منافاتی بین اسلام و نظم و پیشرفت خود نمی‌بینند. این‌ها همه در حالی است که هجمه شیطانی علیه دین اسلام در رسانه‌های جهان، و همچنین افراطی‌گری‌های برخی منسوبان به اسلام، به نحو چشم‌گیری در حال تبلیغ است. حال تصور کنید اگر این جنگ رسانه‌ای و حماقت داعش مسلک‌ها نبود اکنون اسلام چه جایگاهی داشت.
به همين دليل‏ ما معتقديم: نبايد اسلام را از طريق جبر و فشار به ديگران تحميل كرد: «لا اكْراهَ فِى الدِّين قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَى؛ در قبول دين اكراهى نيست زيرا راه درست از نادرست آشكار شده است».(2)
بلکه بهترین راه دعوت به اسلام عمل كردن مسلمين به دستورهاى جامع اسلام‏ است.« كونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَيرِ ألسِنَتِكُم ، لِيَرَوا مِنكُمُ الوَرَعَ وَالاِجتِهادَ وَالصَّلاةَ وَالخَيرَ ، فَإِنَّ ذلِكَ داعِيَةٌ؛  مردم را با غير زبان خود [به مذهب خويش] دعوت كنيد، تا پارسايى و سخت كوشى [در عمل و عبادت] و نماز و خوبى را از شما ببينند؛ زيرا اينها، خود [بهترين] مبلّغند.»(3)

1. سوره ممتحنه، آيه 8
2. سوره بقره، آيه 256
3. اصول کافی : ج2 ، صفحه 78